Jak motywować dziecko do ćwiczeń logopedycznych w domu- czyli słów kilka do Rodziców

Jak motywować dziecko  do utrwalania prawidłowej wymowy w domu

___________________________________________________

 MOTYWACJA RODZICA

Jednym z warunków sukcesu jest aktywny udział rodziców w terapii, czego podstawą jest motywacja samych rodziców. W ogromnym pędzie codzienności,

niekiedy ćwiczenia traktowane są jako jeszcze jeden ciężki obowiązek. A warto „pobyć” razem z dzieckiem, pobawić się, wzmacniając przy tym więź emocjonalną

i równocześnie wpłynąć na efekty. Poza tym dziecko często przez pryzmat postawy rodzica podchodzi do zajęć.

Gdy terapia jest ważna dla rodzica to i dziecko współpracuje z logopedą i bardzo się stara.

 STAŁA PORA ĆWICZEŃ

Dziecko łatwiej zaakceptuje konieczność wykonywania ćwiczeń logopedycznych, jeśli staną się one częścią codziennego rytuału.

W przypadku młodszych dzieci jako punkt odniesienia w czasie można wybrać rodzaj zajęć, po których, lub przed którymi następują ćwiczenia (np. ćwiczymy

dwa razy dziennie – raz po obiedzie, a raz przed dobranocką). Ważne, by nie odkładać ćwiczeń na sam koniec dnia, kiedy wszyscy są zmęczeni.

Trudniej wówczas współpracować i efekty też będą gorsze.

 CZĘSTOTLIWOŚĆ ĆWICZEŃ

Nowe nawyki trzeba kształtować codziennie. Wówczas następuje utrwalanie i rozwój umiejętności, które dziecko nabyło podczas pracy z logopedą. Brak

codziennej pracy opóźnia nabywanie umiejętności prawidłowego posługiwania się mową. Lepiej ćwiczyć krócej, po kilka razy dziennie, niż raz a długo. Wówczas ćwiczenia nie będą nużące. Takie rozłożenie w czasie ma też korzystny wpływ na kształtowanie się nawyków prawidłowego mówienia. Dziecko stopniowo przyzwyczaja się do tego, aby regularnie zwracać uwagę na to, jak mówi. W ten sposób wypracowuje u siebie mechanizm autokontroli mowy i sprawniej przejdzie etap utrwalania w mowie spontanicznej.

 WYTRWAŁOŚĆ, CIERPLIWOŚĆ I KONSEKWENCJA

Czasem mijają długie tygodnie zanim pojawią się pierwsze efekty terapii. Ważne, by wytrwale ćwiczyć w domu i cierpliwie czekać. Nie wolno wyśmiewać dziecka, jego wady ani braku postępów, zwłaszcza w czyjejś obecności. Niewłaściwe jest także ciągłe poprawianie i komentowanie: przecież to takie proste, no powiedz wreszcie itp. Nowe nawyki w mówieniu należy wprowadzać stopniowo. Na początek można wybrać z dzieckiem jedną sytuację (np. codziennie przed snem) i umówić się, że wtedy szczególnie stara się ono poprawnie mówić. W umówionej sytuacji konsekwentnie (ale spokojnie) poprawiamy dziecko

prawidłowo powtarzając słowa ( nie oceniamy: źle!) i oczekujemy, że samo będzie się poprawiało, gdy zobaczy naszą zdziwioną czy przestraszoną minę lub usłyszy

czy zobaczy umówiony sygnał. Stopniowo należy rozszerzać nasze oczekiwania na inne sytuacje.

 WSPIERANIE CAŁOŚCIOWE

Dla prawidłowego rozwoju mowy niezmiernie ważny jest ogólny rozwój psychoruchowy dziecka. Aby zatem skutecznie wspierać dziecko należy

stymulować rozwój motoryki dużej, motoryki małej oraz zmysłów słuchu, wzroku, dotyku, węchu i smaku.

Bez koordynacji i precyzji dużych ruchów ciała dziecko nie będzie w stanie lepić, wycinać, malować, pisać, ale także wykonywać precyzyjnych ruchów narządów

mowy. Zaangażowanie w ćwiczenia wszystkich zmysłów oprócz rozwoju dziecka zwiększy atrakcyjność, a tym samym skuteczność działań.

 NATURALNE SYTUACJE

Aby wykonywać ćwiczenia oddechowe, narządów mowy czy utrwalać wymowę, rozwijać słuch fonemowy, umiejętność analizy i syntezy słuchowej warto

wykorzystywać każdą naturalną sytuację – podczas codziennych czynności lub wykonywania obowiązków (podczas picia, jedzenia, mycia zębów, kąpieli, podczas wkładania zakupów do wózka, w kolejce do kasy czy do lekarza, podczas jazdy samochodem).

 ĆWICZENIE PRZEZ ZABAWĘ

Jeżeli chcemy efektów i to jeszcze możliwie szybkich, trzeba mieć świadomość, że ćwiczenia powinny być dla dziecka przyjemnością, a nie nudnym obowiązkiem

czy nawet karą. Zatem bawmy się z dzieckiem w gimnastykowanie buzi, trenowanie języka, poszukiwanie magicznego miejsca w buzi, robienie min

w zaczarowanym lustrze itp. zamiast żmudnych ćwiczeń zadanych do domu. Wspólnie z dzieckiem wykonajmy pomoce np. grę planszową, po której przy

okazji będzie można poskakać, bądź też samodzielnie powycinać czy pokolorować obrazki będące polami w grze. Własnoręczne przygotowanie pomocy do ćwiczeń

dodatkowo wzmocni poczucie więzi, a także sprawi, że dziecko chętniej weźmie udział w „wykorzystaniu” nowej zabawki.

Można też wykorzystać ulubione zabawki dziecka– ciężarówki mogą ładować tylko obrazki z ćwiczoną głoską, a laki ubierać się w niebieskie sukienki czy szare

kapelusze. Włączamy się do zabaw, będąc w niej partnerem, a nie kierownikiem.

 ANGAŻOWANIE INNYCH

Warto zaangażować do zabaw logopedycznych wszystkich domowników wyjaśniając jak się bawić i robić to wspólnie lub na zmianę. Dla dziecka będzie

to przyjemna odmiana i przede wszystkim czas spędzony z najbliższymi. Można poinformować wszystkich dorosłych, pod opieką których przebywa

dziecko (w przedszkolu, szkole, dziadków, opiekunkę) na jakim etapie ćwiczeń jest dziecko i jak należy je wspierać.

 POCHWAŁY

Wzmacniamy osiągnięcia dziecka poprzez pochwałę (uśmiechem, gestem lub słowem) oraz powtórzenie wypowiedzianego przez nie słowa. Zauważamy

nawet malutki sukces, chwalimy i tym samym mobilizujemy. Nic tak nie zmotywuje do dalszej pracy jak pochwały ze strony bliskich i ważnych dla

dziecka osób.

 NAGODY

Dziecko skuteczniej się mobilizuje do codziennego pamiętania o używaniu nowych umiejętności, jeśli w perspektywie ma nagrodę. Nie chodzi o duże nagrody

rzeczowe, bo w dłuższej perspektywie to pułapka – dziecko przyzwyczaja się i nagrody muszą być coraz większe. Można natomiast wykorzystywać drobne

nagrody np. w postaci naklejek czy rekwizytów z ulubionymi postaciami czy zabawkami, które dziecko stopniowo gromadzi. Warto odwoływać się do jawnych lub ukrytych dążeń dziecka tak, aby ono samo zobaczyło sens w większej mobilizacji do pracy. Jeżeli będzie ładnie mówiło na co dzień, to nie będzie musiało chodzić na zajęcia do logopedy i będzie miało czas pojechać na basen, iść na zajęcia taneczne, pograć w piłkę z kolegą czy pobawić się z kotem. Starszym dzieciom można przedstawić korzyści krótko i długofalowe, jak np. akceptacja ze strony rówieśników, brak strachu przed wypowiadaniem się na forum klasy. Młodszym dzieciom można powiedzieć, że język będzie silny, buzia będzie umiała robić różne trudne sztuczki, a słowa zostaną odczarowane.

 POKAZYWANIE POSTĘPÓW

Gdy dziecko dostrzega swoje postępy i widzi konkretne cele do osiągnięcia chętniej podejmuje ćwiczenia. Można wykorzystać różne dostępne plansze logopedyczne lub wykonać takie wg własnego pomysłu. Na jednych planszach odnotowujemy fakt wykonywania ćwiczeń, przez co obserwujemy wspólnie systematyczność. Na innych zaznaczamy poziom umiejętności i obserwujemy kolejne wyzwania do wykonania.

 WŁASNY PRZYKŁAD

Starając się o poprawną wymowę dziecka należy zadbać o prawidłowość własnej wymowy. Bywa, że dorośli na co dzień nie przywiązują wagi do tego jak mówią

i robią to niedbale, skrótowo, zbyt szybko, mało wyraźnie.